Kakma taşlı Mısır nilüfer takıları (yaklaşık MÖ 1350). "Mısır'daki diğer buluntularla yapılan karşılaştırmalar, nesnelerin çoğunun MÖ 1350 civarında Nefertiti ve kocası Echnaton zamanından olduğunu gösteriyor. Nefertiti de benzer takılar takmıştı.
Göteborg Üniversitesi'nden arkeologlar, Kıbrıs'taki Tunç Çağı kenti Hala Sultan Tekkesi'nde iki mezarın kazısını tamamladılar. Buluntular arasında MÖ 1350'den kalma 150'den fazla insan iskeleti ve altın takılar, değerli taşlar ve seramikler dahil 500'e yakın nesne yer alıyor.
2010'dan bu yana, Yeni İsveç Kıbrıs Seferi (Söderberg Seferi) Kıbrıs'ta birkaç tur kazı yaptı. 2018'de arkeologlar, çok sayıda insan iskeletinin bulunduğu, yeraltı odaları şeklinde iki mezar keşfettiler. Kemikler, tuzlu toprakta 3.000 yıldan fazla bir süre sonra son derece kırılgan olduğundan, buluntuları yönetmek dört yıl boyunca çok hassas bir çalışma gerektiriyordu.
155 kişinin iskeletine ek olarak, ekip ayrıca 500 nesne buldu. İskeletler ve törensel cenaze eşyalarının üst üste katmanlar halinde olması, mezarların birkaç nesildir kullanıldığını gösteriyordu.
Buluntular, bunların şehirdeki yönetici seçkinler için aile mezarları olduğunu gösteriyor. Örneğin, altın bir kolye, altın küpeler ve altın bir taç ile beş yaşındaki bir çocuğun iskeletini bulduk. Bu muhtemelen güçlü ve varlıklı bir ailenin çocuğuydu” diyor kazıların lideri Profesör Peter Fischer.
Buluntular arasında altın, gümüş, bronz, fildişi ve değerli taşlardan yapılmış mücevherler ve diğer nesneler ve birçok kültüre ait zengin bir şekilde dekore edilmiş kaplar yer alıyor.
“Ayrıca seramik bir boğa bulduk. Bu içi boş boğanın gövdesi iki açıklığa sahiptir: biri arkada, muhtemelen şarapla doldurmak için, diğeri ise burundan içmek için. Görünüşe göre odada ölülerini onurlandırmak için ziyafetler veriyorlardı.”
Binlerce yıllık bir mesaj
Özellikle önemli bir buluntu, arkeologların deşifre edebildikleri Mezopotamya'dan (bugünkü Irak) çivi yazılı bir yazıt ile mineral hematitten yapılmış silindir şeklindeki bir mühürdür.
“Metin üç satırdan oluşuyor ve üç isim geçiyor. Biri Mezopotamya'da tapılan bir tanrı olan Amurru'dur. Diğer ikisi, aynı döneme, yani MÖ 18. yüzyıla ait kil tabletlerdeki diğer metinlerde yakın zamanda izini sürmeyi başardığımız tarihi krallar, baba ve oğul. Şu anda mührün neden yapıldığı yerden 1000 kilometre ötede Kıbrıs'a geldiğini belirlemeye çalışıyoruz."
Buluntular arasında Hindistan'dan gelen kırmızı değerli akik, mavi
Afganistan'dan gelen değerli taş lapis lazuli ve Baltık Denizi çevresinden gelen kehribar, kentin Tunç Çağı'nda ticaret için merkezi bir role sahip olduğunu gösteriyor. Altın takılar, bok böcekleri (hiyeroglifli kın kanatlı tılsımlar) ve Nil Vadisi'nden ithal edilen balık kalıntıları ile birlikte Mısır ile yoğun ticaretin hikayesini anlatıyor.
Geniş kapsamlı ticaret ağı
Arkeologlar, Mısır'daki benzer buluntularla karşılaştırarak mücevherlerin tarihlendirmesini de yapabildiler.
“Karşılaştırmalar, nesnelerin çoğunun Nefertiti ve kocası Echnaton zamanından MÖ 1350 civarında olduğunu gösteriyor. Altın bir kolye gibi bulduk: işlemeli değerli taşlara sahip bir nilüfer çiçeği. Nefertiti de benzer takılar takıyordu.”
Seramik buluntular da önemlidir.
"Seramiklerin zaman içinde görünüş ve malzeme olarak değişme şekli, onları tarihlendirmemize ve bu insanların çevredeki dünyayla olan bağlantılarını incelememize olanak tanıyor. Beni en çok büyüleyen 3400 yıl önce sahip oldukları geniş kapsamlı bağlantı ağı.”
Bir sonraki adım, iskeletlerin DNA analizi olacak.Peter Fischer, “Bu, farklı bireylerin birbirleriyle nasıl ilişkili olduğunu ve başka kültürlerden göçmenlerin olup olmadığını ortaya çıkaracak, ki bu geniş ticaret ağları düşünüldüğünde pek olası değil” diyor.
Arkeologlar mezarlarda kuş suratlı tanrıça heykelcikleri buldular. Bu muhtemelen yarı kuş ve yarı insan olan bir çocuğu tutan kuş başlı bir tanrıçadır.
Fotoğraf: Peter Fischer, Teresa Bürge
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
University of Gothenburg.
YORUMUNUZU YAZINIZ:
0 comments: